در مورد ویرایش تصویر و اهمیت آن، مطالب زیادی گفته شده است و مطمئنا خوانندگان این وب‌گاه نیز خود بر اهمیت و لزوم آن واقفند. همچنین در مورد حد و حدود مطلوب ویرایش تصویرنیز بحث شده است.
در این نوشتار اما می خواهیم کمی بیشتر مساله را بشکافیم و انواع رویکردهای موجود در ویرایش تصویر را بیان کنیم. بیان مساله در واقع نوعی ایجاد آگاهی از وجود مساله است و وقتی بدانیم مساله‌ای وجود دارد بهتر می توانیم نوع برخورد خود را با آن تنظیم کنیم. از سوی دیگر بییندگان عکس‌ها نیز بهتر می‌توانند خروجی نهایی را درک کرده، تفسیر کنند و یا آن را نقد نمایند.
رویکرد اول: عکس‌های دیجیتال نیازی به ویرایش تصویر ندارند!
در مورد این نظریه اصلا صحبتی نداریم!
رویکرد دوم: رویکرد حداقلی
در این رویکرد هدف از ویرایش تصویر اصلاح عیوب ذاتی تصاویر دیجیتال است. عیوبی که ارائه عکس بدون اصلاح آنها نوعی توهین به بیننده محسوب می‌گردد. اصلاحاتی نظیر اصلاح تونال روشنایی، اصلاح رنگ، تنظیم کنتراست، رفع نویز، شارپ سازی، حذف اشیاء زائد عکس و کراپ کردن. اما چرا این رویکرد را “حداقلی” می‌نامیم؟
اولا این اصلاحات حداقلی لازم و واجب هستند و ثانیا در مورد هریک تنها آنقدر ویرایش و اصلاح انجام می‌شود که فقط عیب موجود برطرف گردد. به عبارت دیگر، دقت می‌شود که هیچ‌گونه زیاده‌روی در ویرایشها انجام نشود تا عکس از حالت اولیه خود خارج نشود.
در این رویکرد مثلا موقع تنظیم کنتراست با S-Curve یک منحنی بسیار ملایم، آنهم در کانال luminosity به عکس اعمال می‌گردد. باید مراقب اشباع رنگها در کانالهای مختلف بود و شارپ سازی، تنها برای رفع این عیب و یا برای شارپ سازی چاپ انجام می‌شود. در حذف نویز زیاده‌روی نمی‌شود.
البته نیل به کمال چنین ویرایشی آسان نیست. چرا که در این نوع ویرایش بدلیل عدم وجود زیاده‌روی های مرسوم، بیننده بیشتر به خود عکس توجه خواهد کرد. بنابراین هم باید خود عکس از لحاظ فنی و ترکیب‌بندی و مفهوم، در حد بالایی باشد و هم ویرایشها بسیار حرفه ای انجام شوند چون نقصان چنین ویرایشهایی بیشتر به چشم میاید.
دلیلی دیگر در مشکل بودن این روش آنست که اصولا طبیعت بسیاری از ابزارهای ویرایشی به صورتی است که نتیجه عمل‌شان شدید است. در واقع برای این نوع ویرایش مجبور هستیم که نکات بیشتری از ابزارهای ویرایشی را بدانیم و در برخی موارد ویرایشها را از مسیرهای دیگری انجام دهیم.
رویکرد سوم: رویکرد تغلیظی
نام این رویکرد را ” تغلیظی ” گذاشتم چرا که در این روش همان اصلاحات انجام می‌شود اما با شدت بیشتر. مثلا شارپ سازی با شدت بیشتر صورت می‌گیرد و کنتراست و اشباع رنگ نیز شدیدتر خواهد بود.
نتیجه این نوع ویرایش اصولا خوش آب‌و‌رنگ تر خواهد بود و به طبع طیف وسیعتری از بینندگان نزدیک تر. این نوع ویرایش می‌تواند بسیاری از عیوب عکس را، مانند اشکالات نورسنجی بپوشاند و حتی توجه را از برخی اشکالات دیگر مانند ترکیب‌بندی و مفهومی منحرف نماید. در واقع ممکن است با این روش، عکسی کم ارزش را تبدیل به عکسی ظاهرا ارزشمند، لااقل برای برخی بییندگان تبدیل نمود.
همانگونه که قبلا ذکر شد بسیاری از ابزارهای ویرایشی در حالت پیش فرض خود تمایل به زیاده‌روی در ویرایش دارند و بنابراین بعید نیست که در بسیاری از کاربران در ابتدای آشنایی خود با عکاسی دیجیتال، چنین محصولاتی تولید نمایند.
در اینجا ذکر دو نکته الزامی است
۱- گروه هدف ما در این نوشتار عکاسان هستند. بنابراین چنین ویرایشهایی (و حتی انواع رویکردهای بعدی) در حیطه کار گرافیک اغلب الزامی نیز هست.
۲- در رویکرد دوم و سوم ( حداقلی و غلیظ)، یک وجه مشترک مهم وجود دارد: هیچ چیزی به عکس اضافه نمی‌شود. به عبارت دیگر هر آنچه که در ابتدا در عکس وجود دارد، در محصول نهایی هم وجود خواهد داشت نه چیزی بیش از آن. تمام تغییرات و اصلاحات بر همان المانهای موجود اعمال خواهد شد. البته گاهی چیزی در عکس اولیه وجود دارد که دیده نمی‌شود (مثل جزئیات مناطق هایلایت) که در مراحل پردازشی احیاء خواهند شد.
پس این مشخصه، تمایز دهنده این دو نوع رویکرد با رویکردهای بعدی خواهد بود.
رویکرد چهارم: رویکرد تعویضی
تفاوت این نوع ویرایش با انواع قبل، “اضافه شدن” است. البته در رویکرد تعویضی ، المان یا عنصری مجزا به عکس اضافه نمی‌شود اما تغییراتی که بر عکس اعمال می‌شود باعث تعویض و جابجایی شدید در رنگها، روشنایی و …خواهد شد و در نهایت محصولی را ارائه خواهد کرد که با سوژه اولیه خود تفاوت اساسی خواهد داشت.
به طور مثال تغییرات شدید در روشنایی عکس، که با وجود پردازش در محیط مبدل RAW کار سختی نیست: عکسی را که در هنگام ظهر گرفته شده است تبدیل به عکس غروب نمود و یا عکس غروب را تبدیل به عکس شبانگاهی نمود. و یا تغییرات کامل در رنگها: رنگ سبز برگها را تبدیل به رنگ زرد پاییزی کرد و یا آسمان آبی را تیره و تار نمود. یا حتی رنگ مرده آسمان را تبدیل به رنگ دلخواه نمود.
عکس‌های HDR اگر به درستی پردازش شوند می‌توانند در رویکرد نوع دوم ( حداقلی) قرار گیرند ولی ویرایشهای HDR که در آنها به کنتراست موضعی و Mapping توجه نشود، محصولاتی را منتج خواهد کرد که در رده “تعویضی” قرار خواهند گرفت.
می‌توان این نوع ویرایشها را نوعی جلوه ویژه نیز دانست.
رویکرد پنجم: رویکرد افزایشی
در این نوع رویکرد عناصری مجزا به عکس اضافه خواهند شد. این نوع ویرایش در حیطه گرافیک کاربرد دارد و اساسا در عکاسی چندان جایگاهی نخواهد داشت.
مثالها در این نوع فراوان هستند. اضافه نمودن آسمان پر از ابر به یک آسمان بدون ابر، تشدید برخی عناصر عکس با ابزار Cloning و …
در نهایت
در اینجا نمی‌خواهم وارد مباحث قانونی و اخلاقی عکاسی شوم که بخصوص در عکس‌های خبری و علمی بسیار اهمیت دارند. هدف ما در این نوشتار آشنایی با رویکردهای مختلف ویرایشی بود : بدون ویرایش، حداقلی، تغلیظی، تعویضی و افزایشی.
اگر از رویکرد ” بدون ویرایش” صرفنظر کنیم، آشنایی با ویژگیهای ۴ رویکرد دیگر می‌تواند این فواید را برای ما داشته باشد:
– بسیاری از عکاسان دیجیتال نمی‌دانند چه ویرایشی مناسب است. وقتی این رویکردها را بشناسیم می توانیم تصمیم بگیریم که عکس را چگونه ویرایش کنیم.
– وقتی عکس‌های ویرایش شده را می‌بینیم، ابتدا درذهن خود آن را در یکی از این انواع قرار خواهیم داد تا بهتر بتوانیم آن را تفسیر یا نقد کنیم.
– ویرایشهای تغلیظی یا تعویضی را می‌شناسیم و این نوع ویرایشها توجه ما را از اصل و محتوای عکس و احیانا عیوب مخفی شده آن، منحرف نخواهد کرد.
– در بسیاری از موارد می‌توان با رعایت برخی نکات (مانند انتخاب زمان مناسب برای عکاسی) اصلا از ویرایشهایی نظیر تغلیظی و تعویضی، بی‌نیاز شد. اگر احساس می‌کنید که عکس‌تان به چنین ویرایشهایی نیاز دارد، بدانید که در بسیاری از موارد نکات اولیه عکاسی را رعایت نکرده‌اید.
– همواره مراقب خواهیم بود که خواسته یا ناخواسته در دام ویرایشهای بیش‌از حد نیافتیم.
