در این پست میخواهیم به دو مفهومی بپردازیم که برای فروشندگان، بازاریابان، و صاحبان کسب و کار از اهمیت به سزایی برخوردار است. ابتدا تعاریف مختلف از دو واژه «مشتری یا Customer» و «مصرف کننده یا Consumer» بیان میشود و سپس به تفاوت و نقش این دو در کسب و کارهای مختلف به همراه مثالهای کاربردی اشاره میگردد.
تعریف ۱- مشتری کسی است که کالای شما را میخرد و مصرف کننده فردی است که از محصول شما استفاده میکند؛
تعریف ۲- مشتری کسی است که محصول یا خدمت را میخرد اما مصرف کننده فردی است که در نهایت از آن محصول یا خدمت خاص استفاده میکند؛
تعریف ۳- مشتری فردی واسطه بین فروشنده و مصرف کننده نهایی است و حتی میتواند خود مصرف کننده باشد.
کدام برای شما مهم تر است؟ مشتری یا مصرف کننده؟
در تعاریف بالا اشاره شد که مشتری کسی است که کالا را میخرد اما می تواند مصرف کننده نباشد. مثلا پدر و مادر برای فرزندشان شکلات می خرند، که در این حالت فرزند مصرف کننده است و پدر و مادر مشتری. حال اگر این پدر و مادر شکلات را خریداری و خودشان میل کنند در این حالت هم مصرف کننده و هم مشتری هستند.
فرض کنید میخواهید برای پدربزرگتان موبایل بخرید در اینصورت شما مشتری هستید و پدربزرگ شما مصرفکننده است. در اینصورت باید شما و سلایق شما برای موبایل فروش مهم باشد نه پدربزرگتان،
پس به نوعی میتواند گفت مشتری مصرف کننده بالقوه و بطور عکس مصرف کننده نیز مشتری بالقوه است.
اگر شما حتما محصول یا کالایی را بطور هدفمند و به دلیل نیازی که به آن دارید خرید کنید، در اقتصاد بیشتر شما را «مصرف کننده» مینامند تا مشتری. مصرف کنندگان بیشتر یک فرد یا خانواده هستند اما مشتریان فرد، سازمان، یا یک فروشنده دیگر هستند. در اقتصاد مصرف کنندگان در تقاضای محصولات دخیل هستند، در حالیکه چنین چیزی برای مشتریان صادق نیست. اما افکار مشتری و مصرف کننده مشابه یکدیگر است.
حال اگر شما در داروخانه کار کنید مشتریان و مصرف کنندگان شما چه کسانی هستند و هدف شما جذب کدامیک است؟
مسلما مشتری شما پزشکان هستند که تصمیم میگیرند و بیماران مصرف کنندگان نهایی هستند؛ پس هدف شما باید بر روی پزشکان معطوف باشد، و آنچه مورد نظر آنهاست را مهیا و سعی در جلب رضایت آنها داشته باشید.
مشتری کیست؟
Customer از واژه Custom به معنای «عادت» میآید. اگر دقت کرده باشید افراد یا سازمانهایی هستند که بطور مکرر از فروشگاه شما بازدید میکنند (همان مشتریان شما) و افراد دیگر بصورت گذری و اتفاقی وارد فروشگاه شما میشوند. مالک فروشگاه که شما باشید به دنبال جلب رضایت مشتریان هستید. در اینجا بین خریدار و فروشنده رابطهای وجود دارد که به مفهوم انتظار خرید در آینده است. شعار معروف «حق همیشه با مشتری است» نیز در اینجا مصداق پیدا میکند.
تفاوت بین مشتری و مصرفکننده بر چگونگی داد و ستد محصولات شما تاثیرگذار است. مشتریان تنها زمانی محصول شما را میخرند که مصرف کنندگان آن را بخواهند، پس تلاش بازاریابی شما باید بر روی مصرف کننده نهایی معطوف باشد. اگر فروشگاه اسباب بازی فروشی دارید، باید اسباب بازیهایی داشته باشید که کودکان را جذب کند تا آنها باعث شوند پدر و مادرشان اقدام به خرید آن اسباب بازی کنند.
با تمام مطالب مطرح شده در اینباره نباید فراموش کرد که شما به عنوان یک فروشنده یا بازاریاب هرگز نباید هیچکدام از این دو مفهوم را کنار گذاشته و تنها بر روی یکی متمرکز شوید.